Adam Pawlik

Adam Pawlik urodził się w 1911 r. w pozbawionej grosza polskiej rodzinie chłopskiej we Włodawie niedaleko Białej Podlaskiej, obszaru będącego wówczas częścią Imperium Rosyjskiego. Po wybuchu I wojny światowej latem 1915 r. Rosjanie musieli wycofać się z nacierających wojsk niemieckich. Kozacy ewakuowali ludność polską na wschód i niszczyli wszystko, czego nie mogli zabrać ze sobą taktyką spalonej ziemi. Prawie cała populacja, łącznie z Adamem, jego matką i młodszym bratem, została uwięziona na Krymie w nieludzkich warunkach. Jego matka i brat zmarli na tyfus zimą 1915 roku. Ojciec Adama – żołnierz armii carskiej – otrzymał krótkie pozwolenie na ich pochowanie. Zostawił swojego jedynego żyjącego syna Adama praktycznie bez opieki i wrócił na front. Kierowane ubóstwem i głodem (osierocone) dzieci, takie jak Adam, tworzyły gangi, które atakowały przechodniów i okradały ich z jedzenia. Dzieci mieszkały w piwnicach spalonych domów i pod mostami. Nogi Adama były wiecznie spuchnięte z powodu obrzęku głodowego.

Ogród krajobraz 1993. Oil on canvas 50×60 cm.

Pod koniec I wojny światowej, po raz pierwszy od 1795 roku, Polska ponowniestała się niepodległym państwem. Było to nie do przyjęcia dla Lenina  uwagina jego plany zainicjowania komunistycznej rewolucji światowej. Wymagało to początkowo przyłączenia się do potężnej komunistycznej opozycji w pokonanych Niemczech. Z tego powodu Armia Czerwona najechała młode panstwo polske w lutym 1919 r., rozpoczynając wojnę polsko-sowiecką. Do sierpnia 1920 r. Armia Czerwona przesunęła się 50 km od Warszawy. Ku zdumieniu całego świata polskiej armii z bagnetem na karabinie udało się zadać Rosjanom miażdżącą klęskę w tym, co później nazwano „cudem nad Wisłą”. W sierpniu 1920 r. podpisano traktat pokojowy Brzesko-Litowski.

Po demobilizacji ojciec Adama z wielkim trudem odnalazł syna. Zamieszkał z kobieta, która traktowała ich oboje bardzo zle. Wkrótce wiec  wyjechał z Adamem. Niedlugo pozniej zamieszkal z inną kobietę, z którą miał później syna. W 1925 rodzina przeniosła się do wsi Danc, gdzie pracowali w sadzie.

Legnica pejzaz z bocian 1993. Oil on canvas 60×50 cm.

Dorosly w miedzyczasie Adam, tuż przed wybuchem II wojny światowej, ożenił się z kobietą z pobliskiej Sosnówki.  Jak w całym jego życiu, bieda była zawsze.  W marcu 1939 r. zostałzmobilizowany i przydzielony do huzarów, gdzie powierzono mu opiekę nad końmi. Niemal natychmiast po inwazji niemieckiej 1 września 1939 r. Jednostka wojskowa Adama została niemal doszczętnie zmasakrowana.

Adam przeżył, ukrywając się pod  snopami zboza, otoczony przez podziurawione kulami zwłoki swoich towarzyszy broni. Potem nastąpiła desperacka ucieczka pozostałych polskich oddziałów przed nadciągającymi z zachodu Niemcami i nadciągającymi ze wschodu Rosjanami. W czasie tej ucieczki Adam doznal powaznej kontuzji. Zastrzelony kon przygniotl go odrywając nogę od stawu biodrowego. Obrażenia musiały zagoić się same z powodu braku opieki medycznej. Chociaż Adam przezyl, był od tego czasu kaleką. 

Na spacerze 1993. Oil on canvas 50×60 cm.

Dorosly w miedzyczasie Adam, tuż przed wybuchem II wojny światowej, ożenił się z kobietą z pobliskiej Sosnówki.  Jak w całym jego życiu, bieda była zawsze.  W marcu 1939 r. zostałzmobilizowany i przydzielony do huzarów, gdzie powierzono mu opiekę nad końmi. Niemal natychmiast po inwazji niemieckiej 1 września 1939 r. Jednostka wojskowa Adama została niemal doszczętnie zmasakrowana.

Adam przeżył, ukrywając się pod  snopami zboza, otoczony przez podziurawione kulami zwłoki swoich towarzyszy broni. Potem nastąpiła desperacka ucieczka pozostałych polskich oddziałów przed nadciągającymi z zachodu Niemcami i nadciągającymi ze wschodu Rosjanami. W czasie tej ucieczki Adam doznal powaznej kontuzji. Zastrzelony kon przygniotl go odrywając nogę od stawu biodrowego. Obrażenia musiały zagoić się same z powodu braku opieki medycznej. Chociaż Adam przezyl, był od tego czasu kaleką. 

Juz jesien. Oil on canvas 50×60 cm.

Aż do śmierci w 2001 roku żył szczęśliwie  w domu opieki. Wyprodukował w tym czasie około 200 obrazów i zyskał duże uznanie. Jego prace znalazły się w zbiorach prywatnych kolekcjonerów w kraju i za granicą oraz w muzeach w Białej Podlaskiej,  Toruniu. Ma na swoim koncie kilka bardzo udanych wystaw, m.in. w muzeum etnograficznym w Łodzi i w La Rochelle (Francja). Większość swojego dorobku przekazał swojemu domowi opieki.

WIĘCEJ ZDJĘĆ ZOBACZ:

KONTO INSTAGRAMOWE WILLEM OTTEN (#pawlikwo #adampawlik)