Zelfportret 1985 of vroeger. Olieverf op board 61×46 cm
Rząb werd in 1910 geboren als zesde kind in een arm arbeidersgezin te Zgierz. Hij werd op jonge leeftijd wees en had een moeilijke jeugd met vele tegenslagen. Vanaf zijn kinderjaren had Władysław een intense belangstelling voor muziek, tekenen en de schilderkunst. Hij wist als kleine jongen een oude viool te bemachtigen en leerde zichzelf die te bespelen. Daarnaast begon hij eveneens zonder instructies van een leraar of begeleider tekeningen te maken van historische taferelen en gevechtsscènes. De economische omstandigheden vormden een belemmering om zijn talenten substantieel verder te ontwikkelen. Om in het levensonderhoud van zijn gezin met drie kinderen te voorzien was Rząb onder meer arbeider in een draadfabriek, postbode en conciërge en verdiende hij op bruiloften en partijen wat extra geld als violist in een orkestje. Later ging hij aan de slag als etalage- en theaterdecorateur en schilder van reclameborden, beroepen waarbij hij zijn artistieke talenten kon benutten.
Mevrouw Rząb 1985 of vroeger. Olieverf op board 64×48 cm
In 1939 werd zijn grote droom gerealiseerd. Hij werd toegelaten tot een opleiding aan de kunstacademie. De inval van het Duitse leger maakte echter een voortijdig einde aan deze droom. Hij werd opgeroepen voor het leger, krijgsgevangen gemaakt en als dwangarbeider te werk gesteld in Duitsland waar hij in zijn vrije uurtjes portretten maakte van vertegenwoordigers van het Herren-volk.
Vrouwelijk naakt 1985 of vroeger. Olieverf op board 64×48 cm
Na de oorlog kreeg Rząb een nieuwe kans toen hem een studiebeurs werd toegewezen voor een driejarige opleiding aan het schildersatelier van professor Adam Rychtarski. Hij bekwaamde zich daar in tekenen, schilderen, grafiek (voornamelijk linoleumsneden) en beeldhouwen. In die tijd raakte hij geïnspireerd door Duitse expressionistische schilders als Ernst Ludwig Kirchner, Max Beckmann en de Oostenrijker Oskar Kokoschka. De invloed van deze kunstenaars is duidelijk herkenbaar in Rząb’s latere werk.
Bloemenverkoopsters 1985 of vroeger. Olieverf op doek 66×50 cm
De opleiding leidde echter niet tot een officiële erkenning als professioneel kunstschilder. Daarvoor was het lidmaatschap van de Vereniging van Poolse kunstenaars en ontwerpers vereist. Na meerdere afwijzingen werd hij (pas) in 1986 toegelaten. In de tussentijd had hij een reputatie opgebouwd door deelname aan exposities in binnen- en buitenland (Stuttgart, Neurenberg en Rome). Na verkrijging van de professionele status volgden nog vele exposities in Polen en in Zwitserland en hij ontving een onderscheiding van het Poolse ministerie van Kunst en Cultuur. Na zijn dood in 1992 heeft de stad Zgierz een straat naar hem vernoemd.
Oude stad 1985 of vroeger. Olieverf op doek 55×70 cm
Rząb’s werk is vertegenwoordigd in de collecties van het etnografische museum van Krakau, de musea van de steden Radom, Lódz en Zgierz, de universiteit van de stad Lódz en vele private collecties in binnen- en buitenland. Rząb was een veelzijdig en buitengewoon productief kunstenaar. Hij liet honderden schilderijen, prenten, tekeningen, linoleumsneden, sculpturen en houtskoolschetsen na.
Naar verluidt heeft zijn zoon enige jaren na zijn dood een zeer groot geldbedrag gewonnen in de loterij en is daarna met onbekende bestemming vertrokken. Het is onbekend wat er met Rząb’s verdere artistieke nalatenschap is gebeurd.
VOOR MEER FOTO’S ZIE:
INSTAGRAMACCOUNT WILLEM OTTEN (#władysławrząb)